საბავშვო ბაღი და უსაფრთხო გარემო

ხელისგულზე გაზრდილი შვილებისთვის მშობელი ყოველთვის ეძებს ისეთ ადგილს, სადაც მისი პატარა სიკეთის, სითბოსა და სისუფთავის გარემოცვაში იქნება.

სწორედ საბავშვო ბაღია ადგილი, სადაც პირველად რჩება პატარა სახლის ჩვეულ უსაფრთხო გარემოსა და შინაურ ზრუნვას დიდი ხნით მოკლებული. პედიატრებიც გვაფრთხილებენ და ისედაც ყველამ კარგად ვიცით, რომ ბაღში მიყვანის შემდეგ ბავშვი უფრო ხშირად ხდება ავად და ბევრად მაღალია სხვადასხვა ვირუსების, ინფექციების, ტილების, ჭიების, მუნის ტკიპის, სხვა პარაზიტების აკიდებისა და მოწამვლის შემთხვევები.

საბავშვო ბაღში გატარებული წლები ბავშვის იმუნიტეტისთვის ახალ გარემოში, სხვადასხვა ოჯახებიდან ათეულობით ბავშვის მიერ მოტანილ ათას უბედურებასთან და სახადებთან შეგუებისა პერიოდია. რამდენ ახალ ბაქტერიას თუ ვირუსს უნდა შეებრძოლოს მისი პატარა ორგანიზმი? სიტუაცია განსაკუთრებით   შემოდგომა-ზამთრის სეზონზე მწვავდება, როცა უბრალო სურდო ან ხველება ერთი ბავშვისგან შესაძლოა მთელ ჯგუფს გადაედოს.

რასაკვირველია, ჰაერ-წვეთოვანი გზით გადამდები დაავადებების გავრცელების სრულად აღმოფხვრა შეუძლებელია, მაგრამ ჩატარებულმა კვლევებმა ცხადად აჩვენა, რომ სკოლამდელი აღზრდის დაწესებულებებში ჰიგიენის ნორმების თანამედროვე მოთხოვნების შესაბამისად და სისტემატიური დაცვა (ყოველკვირეული დეზინფექცია, ყოველდღიური წმენდა, კედლების, იატაკის, ნივთების შესაბამისი ხსანერიბით დამუშავება, ცალ-ცალკკე ჩვრების გამოყენება სხვადასხვა დანიშნულებისთვის და ა.შ.) საგრძნობლად ამცირებს ბაღში ბავშვის ავადობის შემთხვევებს.

ცალკე პრობლემაა სადეზინფექციო პრეპარატები და მათი არასწორი და არამიზნობრივი - პრეპარატები, რომელთა სისტემატიური და დიდი დოზით მოხმარება  საფრთხეს უქმნის არათუ ბავშვის, არამედ ზრდასრულის ჯანმრთელობასაც. მაგალითად ქლორი. აღარ მოვყვები, როგორი საშიშია ქლორის ჩასუნთქვა ან ქლორიან ზედაპირზე მოსმული თითის პირში ჩადება, რაც ალერგიის, ქავილის, გამონაყარის, ასთმური შეტევისა და ფილტვებისა და სასუნთქი გზების დამწვრობის მიზეზიც კი შეიძლება გახდეს. გაითვალისწინეთ ისიც, რომ გაცილებით დიდი მანძილია ქლორით დამუშავებულ ზედაპირებს - იატაკს, მაგიდებს კედლებსა და ზრდასრული ადამიანის ცხვირს შორის და თითქმის ერთ სიბრტყეზეა საბავშვო ბაღის ქლორით დამუშავებულ იატაკი, ხალიჩა, მაგიდა, ხშირად სათამაშოები და მათგან ადენილი ანაორთქლი და ამ ხალიჩაზე ნებივრად წამოგორებულ ბავშვის პაწაწუნა ცხვირი, პირი და ცნობისმოყვარეობისაგან ყველაფერზე წაფათუნებული თითები.

დღევანდელი პრაქტიკიდან კარგად ჩანს ისიც, რომ საქართველოს საბავშვო ბაღების სრულიად უმრავლესობაში ფავორიტ სადეზინფექციო საშუალებათა შორის ერთპიროვნულად ლიდერობს ქლორისშემცველი პრეპარატები. რომლებსაც, კანონით დადგენილი სავალდებულო დეზინფექციის აუცილებლობისგან (შემოწმების შიშით) შეწუხებული ბაღის ხელმძღვანელობა არ ინანებს და აქტიურად აფრქვეს პატარების საბავშო ბაღის ტერიტორიაზე და ხშირად ოთახში ყოფნის განმავლობაშიც.

უმეტეს შემთხვევაში, მშობლები ნაკლებად აქცევენ ყურადღებას ასეთ დეტალებს, რადგანაც ისედაც საკმაო სირთულეებთან არის დაკავშირებული  ბავშვის განვითარებისთვის მოსაწონი გარემოს შერჩევა (საბავშვო ბაღები, ბავშვთა განვითარების ცენტრები და ა.შ.) და ძირითადი აქცენტი ძალზე მნიშვნელოვან ასპექტზე - ბავშვის სამომავლო განვითარებაზე, ანუ სწავლება-თამაშებისა და ზრუნვა-კვების ხარისხზეა გადატანილი. ძირითადი მიზნის მიღწევის მარათონში კი განზე რჩება ყოველდღიური რუტინა: რა გზით და რამდენად ხარისხიანად არის მიღწეული ის კომფორტული გარემო და ხილული სისუფთავე (რაც უკვე დასაფასებელია საქართველოს დღევანდელობაში) და რამდენად უსაფრთხოა ის ნივთიერებები: ქიმიკატები, ჩვრები და სხვა ხელსაწყოები, რომლის მეშვეობითაც დააწკრიალეს იქაურობა პატარების მოლოდინში?

ერთი მხრივ, გასაგებიცაა, რომ მშობელი არ და ვერ დაიწყებს სანიტარული ნორმების არც კითხვას, არც გადამოწმებას. არ არის ეს მისი კომპეტენცია. ამისთვის საჭიროა ქვეყნის მასშტაბით ცენტრალიზებულად შემუშავებული ნორმების და სტანდარტების შემუშავება და დადგენა. მანამდე კი, მხოლოდ ერთეული ორგანიზაციები ცდილობენ გააგონონ მთავრობას და საზოგადოებას, რომ დალაგებასაც აქვს თავისი წესი და კანონი.